در سال های بعد از خاتمه جنگ جهانی دوم تا به امروز بسیاری از رهبران سیاسی و برجسته جهانی در نشست سالیانه مجمع عمومی از تریبون سازمان ملل سخنرانی کرده اند. «نهرو» از هند، «تیتو» از یوگسلاوی، «ناصر» از مصر، «کاسترو» از کوبا، «خروشچف» از شوروی، «کندی» از آمریکا و... ولی هیچ کدام نتوانستند همچون دکتر احمدی نژاد رئیس جمهور ایران، توجه اقشار مردم و دولتمردان را به خود جلب کنند. خروشچف در دهه 1960 در یکی از جلسات مجمع عمومی حتی با مشت زدن روی میز کوشش کرد توجه جهانیان را به خود جلب کند ولی نه خشم و عصبانیت او به عنوان رهبر یک ابرقدرت و نه فریاد کاسترو به عنوان رهبر یک انقلاب سوسیالیستی و نه طنین ضداستعماری نهرو و ناصر و تیتو توانست آن انعکاس و بازتاب و تاثیری را که سخنان دکتر احمدی نژاد ایجاد کرده است، به وجود آورد.
این قضاوت و ارزیابی من تنها مبنی بر قرائت و مطالعه تاریخ روابط بین الملل و سازمان ملل نیست بلکه بیش از همه برپایه مشاهدات خود به عنوان استاد و پژوهشگر به مدت 50سال در واشنگتن و نیویورک است. شما باید آن روزها در صحنه حاضر می بودید تا بتوانید هرچه بهتر وسعت و عمق دریای سیاسی امروز را که بازیگران قدرت در آن غوطه ورند تشخیص دهید. هوش و ذکاوت دکتر احمدی نژاد و تدبیر و شجاعت و صلابت وی را باید در چهارچوب این تلاطم جهانی درک کرد. علاقه من به مشاهده و مطالعه جایگاه او در روابط معاصر بین المللی تاثیر آنی و کوتاه مدت آن نیست بلکه اثر تاریخی، درازمدت، و مداوم آن در سطوح ملی و بین المللی است. از زمان پیروزی انقلاب اسلامی ایران و امام خمینی(ره) هیچ رئیس جمهور ایران به اندازه دکتر احمدی نژاد مورد توجه جهانیان قرار نگرفته است. پس می توان پرسید که چرا دنیا به احمدی نژاد توجه دارد؟
(1) نواندیشی، عدالت خواهی، و توحیدگرایی سه محوری است که دکتر احمدی نژاد بر آن تکیه دارد. به عبارت دیگر، در دنیایی که یک ابرقدرت و امپراتوری مانند شوروی سرنگون شد و یک ابرقدرت و امپراتوری دیگر مانند آمریکا در آستانه افول است، در دنیایی که رهبران آن مقابل ظلم و بی عدالتی سخن جدیدی ندارند و سازمان های بین المللی مقابل زورگویی و قانون شکنی و جنگ سکوت اختیار کرده اند، و در دنیایی که اغلب سران مشروعیت خود را از دست داده و مورد اعتماد مردم خود نیستند، در چنین محیطی دکتر احمدی نژاد پیام قابل شنیدنی دارد گرچه محتویات آن به گوش و مذاق بعضی سنگین و تلخ به نظر برسد. او مسائل و موضوعاتی را در سطح بین المللی مطرح می کند که دیگران از اظهار آن ابا داشته و خودداری می کنند. دکتر احمدی نژاد دنبال ریشه های درخت اختلاف و کشمکش است و نه شاخه های آن. او نظریه ها، فرضیه ها و پیش فرضیه های حاکم بر نظام جهانی را زیر سؤال می برد و خواستار تأمل و تفکر در آنها می شود.
(2) در دهه های 1950 و 1960 این «تیتو» و «نهرو» بودند که بقیه دنیای به اصطلاح سوم را با همقطاران و همفکرانی مانند کاسترو و ناصر و سوکارنو و نکرومه علیه آمریکا و شوروی بسیج کردند. ولی خط مبارز این رهبران آنروزی دنیا را سکولاریسم، ملی گرایی، سوسیالیسم و خودکفایی تشکیل می داد. امروز مرزهای روابط بین المللی و موضوعاتی که در دستور روز قرار گرفته است با گذشته فرق می کند. نیم قرن پیش چه کسی فکر می کرد که دین و معنویات، اسلام و ادیان الهی، فروپاشی خانواده، محیط زیست، انرژی اتمی، و کاهش منزلت زن، موضوعات مطرح شده در سطح جهانی و سازمان های بین المللی را تشکیل دهد. ما امروز شاهد تشکل یک فرهنگ مقاوت علیه سلطه گرایی هستیم. این فرهنگ مقاومت در همه قاره ها در حال رشد و نمو است چیزی که دکتر احمدی نژاد در سخنرانی سازمان ملل خود از آن به نام «جبهه همبستگی برای صلح» نام برد. این فرهنگ مقاومت را به خوبی می توان در فلسطین، در لبنان، در عراق و در کشورهای آمریکای لاتین مانند ونزوئلا، بولیوی و در اقصی نقاط آفریقا و آسیا مشاهده کرد. احمدی نژاد امروز پیشگامی در این جبهه را به عهده گرفته است.
(3) امروز جریان سلطه ستیزی در سراسر جهان یک واقعیت انکارناپذیر است. جبهه همبستگی برای صلح از نظریه انسان مدار، اخلاقی، سنت گرا، و خودکفا در رشد و توسعه عدالت اجتماعی نشأت می گیرد و بر محور معنویات و خداشناسی و توحید مستقر است. فرهنگ مقاومت نیز به دنبال احترام و عزت بشری بوده و به دنبال گفت وگویی است که حرکات انقلاب کنونی در جهان را موجب می شود. جلوگیری از جنگ و پیشبرد صلح، ایجاد گرایش عمومی به سوی تعامل و سازشکاری و هم زیستی، احترام به فرهنگ و ارزش ها، پشتیبانی از نهاد خانواده و اجتماع، نماد و نشانه های امروزی این فرهنگ مقاومت علیه سلطه گرایی است. فرهنگ مقاومت علیه سلطه گرایی در همه جوامع چه غرب و چه شرق، چه شمال و چه جنوب وجود دارد. چهارچوب اخلاقی جبهه همبستگی برای صلح که فراتر از همه دولت ها و اقوام و ملت ها است باید مدنظر قرار گرفته و پایه بسیج عمومی برای یک امنیت و توسعه و صلح پایدار باشد.
(4) اصالت و نوآوری صحبت های دکتر احمدی نژاد همان قدر که قدرت و مشروعیت سلطه گران و دستگاه های تبلیغاتی آنها را به تکاپو انداخته است، افکار و مواضع و اندیشه های او نیز به همان اندازه در بین قشرهای مختلف ملل، به ویژه گروه هایی که سال ها تحت استعمار و استثمار بوده اند، هیجان فوق العاده ای ایجاد کرده است. یک نگاه کوتاه به محور سخنرانی او در نیویورک این موضوع را به خوبی به اثبات می رساند: عدالت به جای زور و قدرت، کرامت های انسانی، حاکمیت خداپرستی، زورگویی و رویگردانی از خدا به عنوان دو عامل اساسی چالش های امروزی، نقض قوانین و حقوق بین الملل توسط قدرت های بزرگ، نقض گسترده حقوق بشر توسط آمریکا، فروپاشی خانواده و کاهش منزلت زن، توسعه تروریسم و اشغالگرایی توسط ایالات متحده، هجوم به فرهنگ های بومی و تحقیر ارزش های ملی، گستره فقر و بی سوادی و محرومیت از بهداشت در سطح جهانی، نادیده گرفتن ارزش های متعالی، ترویج فریب و دروغ و جنگ طلبی، و خاتمه یافتن موضوع هسته ای ایران.
دکتر احمدی نژاد خواهان تحول و اصلاحات اساسی و بنیادین در نظام بین المللی است. او معتقد است که عدالت به جای قدرت باید بر نظام بین المللی حکم فرما باشد و بدین ترتیب وی مفاهیم و پیش فرضیه ها و نظریه های موجود رئالیسم یا واقعیت گرایی غرب را که بر محور قدرت مستقر است به چالش می طلبد. برای او عدالت گرایی و عدالت خواهی تنها مسیر بشریت و جامعه انسانی به سوی صلح و امنیت پایدار و پویا است. دکتر احمدی نژاد به دنبال شکستن اسطوره های سیاسی است. از دیدگاه او درک مسئله و مشکل فلسطین درک و کیفیت «هولوکاست» است زیرا توجیه و چگونگی مصیبت بر یهودیان در اروپا و به دست اروپایی ها مشروعیت اشغال فلسطین را توسط صهیونیست ها و غرب به وجود آورد و به تاسیس نظام اسرائیل انجامید. فلسطینی ها نه در جنگ اروپا و نه در کشتار یهودیان شرکت داشتند و امروز مردم فلسطین هستند که باید از طریق رفراندوم سرنوشت خود را مشخص کنند. دوران اندیشه های مادی مبتنی بر خودخواهی و سیطره طلبی پایان یافته است و بهتر است این کشورها به جای دخالت در امور دیگران به مردم خود برسند چون دنیا نیازی به آنها ندارد.
(5) علی رغم تبلیغات گسترده ای که برای مخدوش کردن چهره دکتر احمدی نژاد از طرف دولتمردان و رسانه های آمریکا تدارک دیده شده است، تحولات ارتباطات بین المللی و جهانی، دگرگونی های زیرساختی اطلاع رسانی، پیدایش شبکه های جدید رایو- تلویزیون در سطح جهانی، افزایش سرعت تولید و توزیع پیام به طور مستقیم از طریق ماهواره ها، و بالاتر از همه آگاهی و علاقه مخاطبان دنیا به دریافت دست اول و صحیح از مراکز اخبار و گسترش و بهره برداری هرچه بیشتر عموم مردم از اینترنت، همه و همه میدان عمل را برای رئیس جمهور ایران باز کرده و توازن و کنترل رسانه ها را که مدت های طولانی در انحصار چند کشور غربی به ویژه آمریکا بود متلاشی کرده است.
متانت و مهارت دکتر احمدی نژاد در ارتباطات عمومی و ابتکارات اطلاعاتی و مردمی او در حقیقت رئیس جمهور ایران را برای اولین بار به یک رسانه جهانی انسانی ارتقا داده است. برای رسانه های آمریکا و دنیا اولویت سخنرانی و حضور دکتر احمدی نژاد در نیویورک بر نشست مجمع عمومی تقدم داشت. اختصاص خبرهای روز و ستون مطبوعات به رئیس جمهور ایران نگرانی و اضطراب فوق العاده ای در مقامات آمریکایی ایجاد کرده بود که نظام آمریکا کوشش داشت آن را پنهان نگاه دارد. جنگ سرد بین نظام آمریکا و دکتر احمدی نژاد یک نبرد رسانه ای و اطلاعاتی است و تا امروز رسانه های آمریکا هرچه کوشش کرده اند که رئیس جمهور ایران را به تله بیندازند، خود بیش از همه به تله افتاده اند. دکتر احمدی نژاد در مدت کوتاه اقامت خود در نیویورک کوشش کرد از این زیرساخت های اطلاعاتی و رسانه ای استفاده کرده و از طریق سازمان ملل و تریبون آن پیام خود را به جهانیان برساند و آمریکا را در مقابل کشورهای جهان قرار دهد. به روایت مطبوعات آمریکا 500میلیون نفر سخنان احمدی نژاد را شنیدند، چیزی که دهه های قبل برای سران دولت ها فقط یک آرزو و رؤیا به نظر می رسید. دکتر احمدی نژاد از بی نیازی ایران به تسلیحات هسته ای صحبت کرد و موضوع قرار گرفتن ایران و آمریکا در مسیر جنگ را کم اهمیت دانست.
(6) دکتر احمدی نژاد کارکرد نهادهای مهم غرب را زیر سؤال می برد و آنها را مورد استیضاح قرار می دهد. حادثه دانشگاه کلمبیا یک اتفاق بزرگ بود که خود احتیاج به یک مقاله جداگانه دارد. آنچه در دانشگاه کلمبیا صورت گرفت حیثیت کل ادعاهای نظام سلطه و دموکراسی مبتنی بر مادی گرایی را به صحنه آورد و نشان داد که در داخل آمریکا یک سردرگمی بزرگ درباره نوع تعامل با ایران به وجود آمده است.
مهرورزی، اعتماد به نفس، و تبحر سخنوری دکتر احمدی نژاد فوق العاده است. او در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل، این نشست جهانی را به یک دادگاه بین المللی تبدیل کرد که دادستانی آن را خود به عهده داشت. در دانشگاه کلمبیا خونسردی و متانت و گذشت او تحسین آور بود. حضور او در کلمبیا بحث و گفتمانی را در مجالس و محافل فرهنگی و علمی آمریکا شروع کرده است که به عقیده من سال ها ادامه خواهد داشت. در ملاقات با بیش از 70 نخبه برجسته آمریکایی که قریب به سه ساعت طول کشید، دکتر احمدی نژاد نقش یک استاد باتجربه و متبحر را ایفا کرد. و در گفت وگوی خود با علما و دانشمندان اسلامی مقیم آمریکا و در سخنرانی خود در کلیسای نیویورک با پیشوایان و رهبران دینی مسیحی و یهود نشان داد که خاورمیانه و ایران خاستگاه ادیان الهی است و ایمان و عقلانیت منزلتی بس بزرگ در سنت اسلامی دارد. تکیه او بر خداپرستان، عدالت طلبان و مهرورزان بود.

نوشته های دیگران ()